O yıllar Türkiye’de hiç bir parça yapmak imkânı yoktu. Otomobillerin aynası, vidası bile dışarıdan geliyordu. Tabii diğer önemli parçalar da gümrüksüz olarak ithal edilecekti. Ayrıca ihraç olunacak otomobil ve traktörlerden gümrük vergisi alınmayacak, buna karşılık iç piyasada satılacak traktörler, otomobiller gümrüklenerek vergilendirilecekti.
Ford Motor Company 1929’da Tophane’de yaklaşık 500 işçi ile montaja başladı. Sovyet Rusya’ya bir miktar otomobil ve traktör ihraç etti ama ağırlık daha çok iç piyasadaydı. Aslında Ford, Balkanları ve Arap âlemini içine alan sahayı Türkiye’de ürettiği otomobillerle doyurmak istiyordu. Montaj Fabrikası İstanbul’da bir hayli bürokratik güçlüklerle karşılaştı. Araya rekabet ve kıskançlık girdi. Araplar ve komşu Balkan ülkeleri bu işi bozmak için ellerinden geleni yaptılar. Hatta bizden montaj otomobilleri almayacaklarını söylediler.
Etiket arşivi: Ford Motor Company
VİNÇLER HAMALLARIN İŞİNİ HAFİFLETİNCE
Ancak dünyayı saran ekonomik kriz ülkemizi de etkilediği için Ford Montaj Fabrikasının çalışmaları yeterli sonuca ulaşamadı, üretim düştü. Bu arada büyük bir olay patlak verdi Fordcuları ürküten. Şirketin gümrüklerde hile yaptığı iddiaları ortaya atıldı. Büyük yankılar uyandırdı bu olay ve Ford fabrikayı kapatma kararı aldı. Yöneticiler buna rağmen uzun süre bu kararları uygulayıp Türkiye’den kopamadılar. Ancak o dönemin koşulları içinde yabancı sermayeye karşı toplumda bir antipati başlamış, gelen ilk traktörlerin kötü olduğu söylentileri, halkı yabancı sermayeden soğutmuştu. Bu arada montaj fabrikası açık kaldığı yıllar içinde otomobil, traktör ve pick-up üretmeye devam etti.
Pek çok çirkin, anlamsız olaylarda geçti o günler. Tahrik edilen hamallar, vinçlerin ellerinden ekmeklerini aldığını iddia ederek sandıklarını denize attılar.
Nihayet montaj fabrikası kısmen kapandı.
Galiba Ford Motor Company Türkiye’ye gelmekte acele etmiş, zamanını iyi seçememişti.